แหล่งท่องเที่ยวจังหวัดพัทลุง
พัทลุง เป็นเมืองเก่าแก่ สร้างมาตั้งแต่ปี พ.ศ.1480 เก่าแก่กว่าสุโขทัย คือ เป็นเมืองขึ้นของอาณาจักรศรีวิชัยและอาณาจักรตามพรลิงค์ (นครศรีธรรมราช) สลับผลัดเปลี่ยนกันบางช่วง ที่ตั้งของเมืองเดิมอยู่ที่ยะลา ต่อมาได้ย้ายมาอยู่ที่ท่าเสม็ด ควนมะพร้าว และบ้านม่วง
และในปี พ.ศ.2315 ย้ายเมืองมาอยู่ที่อำเภอลำปาย จนกระทั่งครั้งสุดท้าย ย้ายมาอยู่ ณ ที่ตั้งปัจจุบัน และได้รับการยกฐานขึ้นเป็นจังหวัดเมื่อปี พ.ศ.2476
จังหวัดพัทลุง แบ่งการปกครองออกเป็น 11 อำเภอ คือ อำเภอเมือง อำเภอเขาชัยสน อำเภอบางแก้ว อำเภอควนขนุน อำเภอปากพะยูน อำเภอกงหรา อำเภอตะโหมด อำเภอป่าบอน อำเภอศรีบรรพต อำเภอป่าพะยอม และอำเภอศรีนครินทร์
จังหวัดพัทลุง อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ระยะทาง 840 กิโลเมตร มีพื้นที่ครอบคลุมทั้งจังหวัด 3,424.5 กิโลเมตร
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด รูปเจดีย์เก่าประดิษฐานบนยอดเขาอกทะลุ
ดอกไม้ประจำจังหวัด พะยอม
ทิศเหนือ ติดต่อกับ จังหวัดนครศรีธรรมราชและจังหวัดสงขลา
ทิศใต้ ติดต่อกับ จังหวัดสงขลาและจังหวัดสตูล
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ จังหวัดสงขลา
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ จังหวัดนครศรีธรรมราชและจังหวัดตรัง
ล่องเรือแลน้ำ
ทะเลน้อยพัทลุง
การเดินทาง
โดยทางรถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลขที่4 ขับเรื่อยมาจนถึงจังหวัดชุมพร แล้วให้ใช้ทางหลวงหมายเลข 41 ขับผ่านเรื่อยมาจนถึงจังหวัดพัทลุง
โดยทางรถโดยสารประจำทาง มีรถโดยสารประจำทางออกจากสถานีขนส่งสายใต้ทุกวัน
โดยทางรถไฟ มีรถไฟออกจากสถานีรถไฟหัวลำโพงทุกวัน
โดยทางเครื่องบิน จังหวัดพัทลุงไม่มีสนามบิน แต่สามารถโดยสารเครื่องบินได้โดยไปใช้บริการที่จังหวัดตรังหรือสนามบินนานาชาติที่อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลาก็ได้ แล้วจึงต่อรถโดยสารเข้ามายังจังหวัดพัทลุงอีกทอดหนึ่ง
จังหวัดพัทลุง เป็นเมืองที่มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองที่สำคัญ และมีสถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงามและขึ้นชื่ออีกแห่งหนึ่งของประเทศไทยที่ผู้มาเยือนมิควรพลาดการเที่ยวชม อาทิ
พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ หรือที่เรียกว่า พระสี่มุมเมือง เป็นพระพุทธรูปประจำภาคใต้ และเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของชาวจังหวัดพัทลุง ประดิษฐานอยู่ภายในศาลาจัตุรมุข ซึ่งอยู่บริเวณด้านหน้าระหว่างศาลากลางเมืองจังหวัดพัทลุงกับศาลจังหวัดพัทลุงเป็นพระพุทธรูปหล่อสำริดปางสมาธิที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน โปรดเกล้าฯ พระราชทานไว้ที่จังหวัดพัทลุง เมื่อปี พ.ศ.2511
วัดคูหาสวรรค์ วัดนี้สร้างในสมัยอยุธยา ต่อมาได้รับการยกฐานะเป็นพระอารามหลวงแห่งแรกในจังหวัดพัทลุง อยู่ใกล้กับตลาดพัทลุงภายในวัดนี้ถ้ำซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางไสยาสน์องค์ใหญ่ และยังมีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ตามผนังถ้ำด้วย บริเวณหน้าถ้ำ ยังมีจารึกพระปรมาภิไธยย่อของพระมหากษัตริย์และเชื้อพระวงศ์อยู่หลายพระองค์
วัดวัง ตั้งอยู่ที่ตำบลลำบำ อยู่ห่างจากตัวเมืองไปตามทางหลวงหมายเลข 4047 ประมาณ 6 กิโลเมตร สร้างในสมัยรัชการที่ 3 โดยพระยาพัทลุง (ทองขาว) เคยเป็นสถานที่ทำพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยาในสมัยรัตนโกสินทร์ ภายในวัดเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูป 108 องค์ ซึ่งประดิษฐานเรียงรายอยู่ตามระเบียงคต
ถ้ำสุมโน ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านนา ห่างจากตัวเมืองพัทลุงไปตามถนนสายพัทลุง-ตรัง ประมาณ 21 กิโลเมตร ตัวถ้ำอยู่ห่างจากถนนใหญ่ประมาณ 500 เมตร ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยที่สวยงาม วิจิตรตระการตาถ้ำมี 2 ชั้น ชั้นแรกเสมอกับพื้นราบและชั้นใต้ดิน ภายในถ้ำมีพระพุทธรูปปางต่างๆ ประดิษฐานอยู่ นอกจากนี้ถ้ำสุมโนยังเป็นสถานที่ฝึกวิปัสสนากรรมฐานที่มีชื่อเสียงของภาคใต้อีกแห่งหนึ่งด้วย
ถ้ำมาลัย อยู่ห่างจากสถานีรถไฟพัทลุงประมาณ 2 กิโลเมตร ระหว่างหลักกิโลเมตรที่ 7-8 มีทางถนนลูกรังแยกซ้ายมือเข้าไปอีก 2 กิโลเมตร ถ้ำนี้อยู่ในเทือกเขาลูกเดียวกับเขาอกทะลุ ถูกพบโดยพระธุดงค์ที่เดินธุดงค์มาจากภาคอีสานชื่อพระมาลัย จึงตั้งชื่อถ้ำตามผู้ค้นพบ ภายในถ้ำมีลักษณะกว้างขวางสลับซับซ้อน มีหินงอกหินย้อยที่สวยงามมาก และมีแอ่งน้ำใสอยู่ตอนในสุดของถ้ำด้วย
วัดเขียนบางแก้ว ไปตามถนนทางหลวงหมายเลข 4081 อยู่ในเขตอำเภอบางแก้วตรง กม. ที่ 14 ทางเข้าอยู่ทางซ้ายมือ เป็นวัดเก่าแก่ที่มีพระธาตุบางแก้ว สร้างแบบเดียวกับพระธาตุนครศรีธรรมราชแต่ขนาดเล็กกว่า เป็นปูชนียสถานที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของจังหวัดพัทลุงเชื่อว่าสร้างมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น สันนิษฐานว่าพื้นที่บริเวณวัดเขียนบางแก้วเคยเป็นที่ตั้งเมืองพัทลุงมาก่อน เพราะค้นพบซากปรักหักพังของศิลาแลง และพระพุทธรูปมากมาย
ภูเขาอกทะลุ เขาอกทะลุเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดพัทลุง มีความสูงประมาณ 250 เมตร มีบันไดและทางปีนขึ้นเขาเพื่อชมความงามของเมืองพัทลุง ลักษณะพิเศษของภูเขาอกทะลุคือ มีโพรงทะลุมองเห็นอีกด้าน อยู่บริเวณปลายของยอดเขา ซึ่งเป็นที่มาของชื่อภูเขาอกทะลุ
วังเจ้าเมืองพัทลุง (วังเก่า-วังใหม่) ตั้งอยู่ใกล้กับวัดวัง แต่เดิมเป็นที่ว่าราชการและเป็นที่พักอาศัยของเจ้าเมืองพัทลุง ปัจจุบัน ยังเหลืออยู่ส่วนหนึ่งคือ วังเก่า สร้างในสมัยพระยาพัทลุง (น้อย จันทโรจนวงษ์) เป็นผู้ว่าราชการต่อมาวังได้ตกทอดมาถึงนางประไพ มุตามะระบุตรีของหลวงศรีวรฉัตร ส่วนวังในสร้างเมื่อปี พ.ศ.2432 โดยพระยาอภัยบริรักษ์จักราวิชิตพิพิธภักดี (เนตร จันทโรจนวงษ์) บุตรชายของพระยาพัทลุง ปัจจุบันทายาทของตระกูลจันทโรจนวงษ์ ได้มอบวังนี้ให้เป็นสมบัติของชาติแล้ว ซึ่งกรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติเมื่อ พ.ศ.2526
อนุสาวรีย์พระยาทุกขราษฎร์ (ช่วย) ประดิษฐานอยู่ที่สามแยกท่ามิหรำ เทศบาลเมืองพัทลุง ประวัติกล่าวว่า เดิมท่านเป็นพระชื่อว่ามหาช่วยจำพรรษาอยู่ที่วัดป่าเลไลยก์ ในสมัยรัชกาลที่ 1 ขณะนั้นเกิดสงคราม 9 ทัพ พระมหาช่วยได้ออกมาช่วยพระยาพัทลุง นำชาวบ้านเข้าต่อต้านกองทัพพม่าจนแตกพ่าย ต่อมาจึงได้ลาสิกขาแล้วได้รับการโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระยาทุกขราษฎร์ มีตำแหน่งเทียบเท่าเจ้าเมือง
หาดแสนสุขลำบำ อยู่เลยจากวัดวังไปตามถนนหลวงหมายเลข 4047 ประมาณ 2 กิโลเมตร เป็นหาดทรายที่มีทัศนียภาพที่สวยงามและมีทิวสนที่ร่มรื่น อยู่ริมฝั่งทะเลสาบสงขลา เป็นทะเลสาบน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย มีศาลากลางน้ำขื่อ ศาลาลำบำที่รัก สำหรับชมทิวทัศน์รอบทะเลสาบ และจากบริเวณชายหาดมีสะพานเชื่อมไปยังเกาะลอย ซึ่งเป็นเกาะที่เกิดจากการทับถมของตะกอนปากน้ำลำบำ นอกจากนี้ที่ลำบำแห่งนี้ยังพบฝูงปลาโลมาหัวบาตรปรากฏให้เห็นได้บ่อยครั้ง
อุทยานแห่งชาติเขาปู่เขาย่า ตั้งอยู่ที่บ้านในวังตำบลเขาปู่ อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ37 กิโลเมตร โดยใช้ทางหลวงหมายเลข 41ไปอำเภอควนนุน แล้วไปแยกซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 4164 สู่อำเภอศรีบรรพตเข้าไปประมาณ 17 กิโลเมตร แล้วแยกซ้ายไปอีก 4กิโลเมตร ก็ถึงที่ทำการอุทยานฯ ซึ่งมีภาพเป็นป่าร่มรื่น มีเนื้อที่รวมทั้งสิ้นประมาณ 433,750 ไร่ หรือ 694 ตารางกิโลเมตรในบริเวณอุทยานฯ มีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจคือ ถ้ำมัจฉาปลาวน อยู่ใกล้กับที่ทำการอุทยานแห่งชาติ ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยแลดูสวยงามดั่งหลืบม่าน มีแอ่งน้ำกว้างประมาณ 400 ตารางเมตร และมีฝูงปลาว่ายวนไปมาอยู่ในแอ่ง แอ่งน้ำนี้เกิดจากต้นน้ำซึ่งไหลผ่านทะลุเขาในวัง หน้าถ้ำเป็นผาหินสีนิล และร่มรื่นด้วยพรรณไม้นานาชนิด น้ำตกเหรียงทอง อยู่ห่างจากชุมชนตลาดเขาปู่ประมาณ 3 กิโลเมตร ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาบรรทัดและเทือกเขานครศรีธรรมราชและได้รับการขนานนามว่า "น้ำตกร้อยชั้น" ชั้นที่สวยงามที่สุด คือ ชั้นที่ 13 ซึ่งมีจุดชมวิวสามารถมองเห็นทิวทัศน์ทะเลน้อยของเขาปู่-เขาย่าได้ จุดชมวิวผาผึ้ง อยู่ห่างจากที่ทำการกลางประมาณ 250 เมตร จุดเด่นของผาผึ้งคือ ในราวประมาณเดือนกุมภาพันธ์-เมษายนของทุกปี จะมีผึ้งหลวงมาทำรังนับเป็นร้อยรังบริเวณหน้าผาและเมื่อถึงฤดูฝนผึ้งเหล่านี้ก็จะทิ้งรังปล่อยให้เป็นรังร้าง ซึ่งจะเป็นเช่นนี้ทุกปี บริเวณจุดชมวิวผาผึ้งนี้สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของอุทยานและพรรณไม้ต่าง ๆ ได้ ทางเดินชมธรรมชาติ เป็นทางสำหรับเดินชมธรรมชาติ อยู่ในบริเวณที่ทำการอุทยานฯ มี 2 เส้นทาง แต่ละเส้นทางมีความกว้างประมาณ 3 เมตร เหมาะสำหรับเดินชมธรรมชาติเพื่อเป็นการศึกษา หาความรู้เกี่ยวกับพรรณไม้ และเมื่อความเพลิดเพลินได้นอกจากนี้ ในบริเวณที่ทำการอุทยานฯ ยังมีศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ซึ่งเป็นศูนย์จัดนิทรรศการ ขนาดย่อม สำหรับให้ความรู้ความเข้าใจแก่นักท่องเที่ยวที่เข้ามาเยี่ยมชม ซึ่งทางอุทยานฯ ได้จัดแสดงนิทรรศการภาพประกอบคำบรรยายไว้พร้อมทั้งจัดเจ้าหน้าที่ไว้คอยอธิบายให้ความรู้แก่นักท่องเที่ยว มีห้อง สำหรับจัดประชุมและสัมมนาขนาดจุได้ประมาณ 30 คน และในบริเวณใกล้เคียงกันทางอุทยานฯ ได้จัด สถานที่สำหรับกางเต็นท์ได้ประมาณ 50 หลัง
บ่อน้ำร้อน-ธารน้ำเย็น จากตัวจังหวัดไปทางใต้ ตามทางหลวงหมายเลข 4 ประมาณ 25 กิโลเมตร เมื่อถึงกิโลเมตรที่ 47 (บ้านท่านางพรหม) จะมีทางแยกซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 4081 ไปอำเภอเขาชัยสน ประมาณ 6 กิโลเมตร บริเวณถนนสุขาภิบาล ซอย 2 ติดที่ว่าการอำเภอเขาชัยสน จะมีทางลูกรัง แยกขวามือเข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร ก็ถึงหน้าผาเชิงเขาชัยสน อันเป็นที่ตั้งของบ่อน้ำเย็นแต่งเป็นสวนพักผ่อน เลยไปอีก 300 เมตร เป็นวัดบ่อน้ำร้อน ลักษณะเป็นแอ่งน้ำร้อน เชื่อกันว่าเป็นน้ำศักดิ์สิทธิ์ใช้รักษาโรคบางอย่างได้
อุทยานนกน้ำทะเลน้อย เป็นอุทยานนกน้ำที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 4048 จากอำเภอเมืองพัทลุง-อำเภอควนขนุน ไปดที่ทะเลน้อย ระยะทาง 32 กม. ทางราดยางตลอดทั้งสาย เป็นเขตห้ามล่าสัตว์ป่า มีพื้นที่ประมาณ 281,250 ไร่ โดยมีพื้นน้ำประมาณ 17,500 ไร่ อยู่บริเวณเหนือสุดของทะเลสาบสงขลา ทะเลน้อยเป็นทะเลสาบน้ำจืดที่มีนกอยู่มากมายกว่า 150 ชนิด จำนวนไม่ต่ำกว่า 100,000 ตัวนกที่มีมากได้แก่ นกอีโก้ง นกพริก นกเป็ดแดง นกเป็ดคับแค นกเป็ดผี นกกาบบัว นกอีล้ำ นกอีลุ้ม นกกะปูด นกนางนวล นกนางแอ่น นกยางเฟีย นกอัญชัญ นกกระสาแดง นกกระสานวล อีกา เหยี่ยวต่างๆ ฤดูกาลที่เหมาะที่สุดสำหรับการไปดูนก คือช่วงเดือนธันวาคมถึงเมษายน และที่ทะเลน้อยยังมีพันธุ์ไม้หลายชนิด เช่น ย่านลิเภา จูดหนู แขม กก สามเหลี่ยม กง ลาโพ จูด บัวหลวง บัวสายแดง บา จอกหูหนู ผักตบชวา และสาหร่ายต่างๆ เป็นต้น ปัจจุบันทะเลน้อยได้รับเลือกให้เป็นแรมซ่าร์ไซด์ หรือพื้นที่ชุ่มน้ำของโลก เป็นแห่งแรกของประเทศไทย
เกาะสี่ เกาะห้า อยู่ในเขตทะเลสาบสงขลา-พัทลุง เป็นที่อยู่ของนกนางแอ่นทะเลเป็นจำนวนมาก จึงถูกเรียกว่า "เกาะรังนก" มีการขอสัมปทานเพื่อนำรังนกเหล่านี้ไปจำหน่าย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เคยเสด็จประพาสและทรงจารึกพระปรมาภิไธยย่อไว้ ณ บริเวณหน้าผา การเข้าชมเกาะขออนุญาตได้จากบริษัท สัมปทานรังนก อำเภอปากพะยูนก่อน
น้ำตกไพรวัลย์ ตั้งอยู่ในหน่วยพิทักษ์ป่าบ้านพูด เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาบรรทัด ตำบลคลองเฉลิม เส้นทางเข้าใช้เส้นทางจากบ้านคลองหมวยไปตามถนนตำบลลำสินธุ์-บ้านกงหรา (ทางหลวงหมายเลข 4122) ประมาณ 20 กิโลเมตร มีทางเข้าน้ำตกอยู่ทางทิศตะวันตกเป็นทางลูกรังระยะทางประมาณ 3 กิโลเมตรเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ มีความงดงามตามธรรมชาติเงียบสงบ และร่มเย็น อุดมไปด้วยพันธุ์ไม้นานาชนิดบริเวณน้ำตกมีลานจอดรถและร้านอาหารไว้บริการ
จังหวัดพัทลุงยังมีเทศกาลและประเพณีที่สำคัญและขึ้นชื่อนั่นก็คือประเพณีแข่งโพนลากพระ งานเทศกาลล่องเรือแลนกทะเลน้อย เป็นต้น
.jpg)
